Kalisz jest najstarszym miastem w Polsce. miasto na prawach powiatu w środkowo-zachodniej Polsce, położone na Wysoczyźnie Kaliskiej, nad Prosną, u ujścia Swędrni; historyczna stolica Wielkopolski, stolica Kaliskiego, drugi co do wielkości ośrodek województwa wielkopolskiego, siedziba powiatu kaliskiego, jeden z dwóch głównych ośrodków aglomeracji kalisko-ostrowskiej i Kalisko-Ostrowskiego Okręgu Przemysłowego; siedziba kurii diecezji kaliskiej
Od 1314 do II rozbioru Polski Kalisz był stolicą województwa kaliskiego. Od XVI wieku do pierwszej połowy XVIII wieku był miejscem obrad sejmików elekcyjnych województwa kaliskiego. Następnie został stolicą departamentu kaliskiego w Księstwie Warszawskim, w Królestwie Polskim stolicą województwa (do 1837), później (w latach 1837-1845 i 1867-1918 stolicą guberni. W latach 1975 był stolicą województwa kaliskiego.
Kalisz, według danych GUS z 31 grudnia 2019, liczy 100 246 mieszkańców. Miasto stanowi ważny ośrodek kulturalny znajdują się w nim teatry, muzea, filharmonia, liczne galerie i organizowane są festiwale.
Patronem Kalisza jest św. Józef. Święto miasta obchodzone jest 11 czerwca. .
Liczba ludności: 100 246 tys. Powierzchnia: 69,42 km2
Dzielnice Kalisza
Chmielnik
Dobro
Dobrzec
Huby Tynieckie
Kaliniec
Korczak
Lis
Majków
Nosków
Ogrody
Osiedle Adama Asnyka
Piekart
Piskorzewie
Piwonice
Rajsków
Rogatka
Rypinek
Serbinów
Stare Miasto
Sulisławice
Szczypiorno
Śródmieście
Tyniec
Widok
Winiary
Zagorzynek
Zawodzie
Zabytki Kalisza:
Na dzień 31 grudnia 2017 w Kaliszu znajdowało się blisko sto obiektów i zespołów obiektów wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych.
W czasach Królestwa Polskiego w Kaliszu działali m.in. Sylwester Szpilowski i Franciszek Reinstein, według projektów których wzniesiono szereg monumentalnych budowli o surowych formach klasycystycznych Budowle użytkowe:
- Ratusz z 1924, neoklasycystyczny, Główny Rynek 20
- Pałac Komisji Województwa Kaliskiego z 1584 i 1824, klasycystyczny, pl. św. Józefa 5
-gmach kolegium jezuickiego (obecnie biura urzędów administracji publicznej) z XVII w., ul. Kolegialna 4
- Pałac Trybunalski z 1824, klasycystyczny, al. Wolności 13
-gmach Kaliskiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu (obecnie Sąd Okręgowy i Rejonowy) z 1913, al. Wolności 11
-gmach Banku Pekao z 1912, ul. Śródmiejska 29
-gmach Banku Gospodarstwa Krajowego z 1922, pl. Bogusławskiego 2
-Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego z 1936, noeklasycystyczny, pl. Bogusławskiego 1
-budynek Kasy Gubernialnej (obecnie Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej) z 1909, ul. Kościuszki 12
-gmach I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka z 1819, klasycystyczny, ul. Grodzka 1
-gmach III Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika z 1902, ul. Kościuszki 10
-rogatka wrocławska z 1828, klasycystyczna, ul. Śródmiejska 36
Atrakcje sportowe i turystyczne:
-Arena Kalisz ul. Wyszyńskiego 22-24
- Stadion Miejski ul. Łódzka 19-29
- Stadion Sportowy ul. Wał Matejki 2-4
- Hala sportowo-widowiskowa OSRiR ul. Łódzka 19-29
-Hala lekkoatletyczna OSRiR ul. Łódzka 19-29
- Hala w kampusie PWSZ ul. Poznańska 201-205
-Pływalnia OSRiR ul. Łódzka 19-29
-Korty tenisowe KTT ul. Łódzka 19-29
-Aquapark Kalisz ul. Sportowa 10
-Lodowisko-rolkowisko ul. Wyszyńskiego 22-24
-Golf Park Jantar ul. Wiankowa 63-67
-Kino Helios Kalisz u. Górnośląska 82
- Cinema 3D ul.3 maja 1
Historia miasta do rozbiorów Polski:
W Piwonicach istniał zespół osad i cmentarzysk świadczących o nieprzerwanym osadnictwie, począwszy od neolitu przez epokę brązu, wczesną epokę żelaza, okres przedrzymski (kultura przeworska, wpływy celtyckie) i okres wpływów rzymskich, aż po wczesne średniowiecze]. Liczne odkrycia rzymskich importów (skarb z Zagórzyna i in.) wskazują na to, że okolice Kalisza były ośrodkiem na trasie szlaku bursztynowego.
Powyższe fakty oraz podobieństwo średniowiecznej nazwy Kalisza do antycznej Kalisii, wzmiankowanej w 158 roku n.e. przez Klaudiusza Ptolemeusza, są powodem utożsamiania ich ze sobą co do lokalizacji przez niektórych historyków, począwszy od Jana Długosza, który nazwał Kalisz najstarszym miastem Polski (Calisia – Poloniae civitatum vetustissima)
Kalisz jest jedną z najstarszych miejscowości w Polsce. Zarazem, twierdzenie, że Kalisz jest „najstarszym miastem w Polsce” lub „miastem polskim o najstarszej metryce pisanej”nie jest właściwe i może być odbierane jako zabieg propagandowy, ponieważ Kalisz stał się miastem dopiero w połowie XIII w., po otrzymaniu praw miejskich. Nie ma też dowodów na to, że osada istniała w czasie wielkiej wędrówki ludów.
Na Zawodziu, w miejscu późniejszego grodu, istniała od VI w. osada otwarta; podobna osada istniała od VII w. na Ogrodach. Pierwszy gród na Zawodziu wzniesiono w latach około 850–860. W tym samym czasie na północ od grodu powstała otwarta osada targowa na Starym Mieście. Zespół obu osad stał się jednym z ważniejszych politycznie i handlowo grodem kasztelańskim, gdzie krzyżowały się główne trakty. Część archeologów uważa, że Kalisz pełnił dla Piastów rolę pierwszego ośrodka władzy w okresie plemiennym
W okresie panowania Mieszka I i Bolesława I Chrobrego (około 950–1025) gród centralny na Zawodziu został otoczony 24 (znanymi) grodami położonymi w promieniu około 30 km od Zawodzia. Od X w. Kalisz był jedną z głównych siedzib królestwa (łac. sedes regni principalis), do XII w. był stolicą jednej z siedmiu prowincji utworzonych przez Bolesława I Chrobrego. W 1138 na mocy ustawy sukcesyjnej Bolesława III Krzywoustego ziemia kaliska została włączona do dzielnicy senioralnej. W 1181 księstwo kaliskie objął Mieszko III Stary. Książę ten, prawdopodobnie jeszcze w ostatnich latach XII wieku, polecił na terenie grodu w Kaliszu zbudować murowaną wieżę.W 1193 w kolegiacie św. Pawła Apostoła został pochowany książę kaliski Mieszko Młodszy, w 1195 książę kujawski Bolesław Mieszkowic, w 1202 książę zwierzchni Polski Mieszko III Stary.
W 1233 Henryk I Brodaty podnosząc bunt przeciwko Władysławowi Odonicowi, zdobył i spalił gród na Zawodziu, a następnie założył nowy w zupełnie innym miejscu
Miasto osiągnęło wysoką pozycję w 2. połowie XIII wieku,kiedy stało się główną rezydencją Bolesława Pobożnego i stolicą wschodniej Wielkopolski. Władca nadał przywilej lokacyjny Kaliszowi na prawie średzkim (między 1253 a 1260]) oraz wzniósł na Nowym Mieście dwie budowle (istniejące do dziś): kościół św. Mikołaja (1254) oraz kościół franciszkański (1257)
W 1282 Przemysł II odnowił uprawnienia miejskie w dokumencie lokacyjnym, a także przywilejem zezwolił na działalność pierwszego w Kaliszu szpitala pod wezwaniem św. Ducha na Warszawskim Przedmieściu. Za sprawą jego żony, księżnej Ludgardy, w Kaliszu funkcjonowały liczne browary, a wyrabiane w nich piwo było wysyłane m.in. na Śląsk i do Czech
Przed 1279 w północnej części Nowego Miasta, nad kanałem Prosny, Bolesław Pobożny wzniósł zamek książęcy, późniejszy Zamek Królewski w Kaliszu (rozebrany w latach 1803–1804).
W 1331 Krzyżacy najechali na Kalisz, w wyniku czego zniszczyli i zrabowali Stare Miasto oraz kolegiatę św. Pawła Apostoła. Podczas dwudniowych walk nie udało im się jednak podbić Nowego Miasta – najazd powstrzymały wylew Prosny, obrona grodu, a także koncentracja wojsk Władysława Łokietka w okolicach miasta
